Vlog - o gustach się dyskutuje

Czy ceny wylicytowane na aukcjach charytatywnych są wyznacznikiem wyceny prac artysty? Jak właściwie oświetlić dzieło sztuki we wnętrzu?

W tym tygodniu polecamy:

książkę „Darczyńcy polskich muzeów. Historia i współczesność” Tom I (Muzeum Narodowe w Warszawie, 2021),

wystawę „Bez gorsetu. Camille Claudel i polskie rzeźbiarki XIX wieku” w Muzeum Narodowym w Warszawie (czynna do 20 września 2023 r.)

oraz stronę internetową mediateka.u-jazdowski.pl.

Dowiedz się, czym jest cena gwarantowana na aukcji sztuki. W narzędziowniku kolekcjonera poznasz właśnie opublikowany raport KPMG “Rynek dóbr luksusowych w Polsce. Luksus w niepewnych czasach”.

W tym tygodniu polecamy:

wystawę w Muzeum Sztuki w Łodzi MS1 “Stażewski. Późny styl” (czynna do 28.08.2023),

książkę Andy Rottenberg „Rozrzut” (Wydawnictwo Krytyki Politycznej).

Kontynuacja tematu etyki na aukcjach sztuki. Na co jeszcze zwrócić uwagę, by nie zostać oszukanym na licytacji? W narzędziowniku kolekcjonera poznasz sposób na stworzenie własnej strategii licytacji na aukcji sztuki. 

W tym odcinku polecamy:

książkę Tomasza F. de Rosset “By skreślić historię naszych zbiorów. Polskie kolekcje artystyczne” (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika),

wystawę  “Malarki warszawskie” w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie (czynna do 4 czerwca 2023 r.)

oraz miejsce w sieci: portal onebid.pl.

Poznaj typowe nieetyczne działania na aukcjach sztuki, takie jak sztuczne podbijanie ceny. Dowiedz się, jaka wartość płynie z reprezentacji artysty na wyłączność przez galerię.

W tym odcinku polecamy: 

sztukę teatralną “Art” Jasminy Rezy w reż. Eugeniusza Korina graną w Teatrze 6 Piętro w Warszawie (scenografia Justyna Elminowska, grają: Borys Szyc, Michał Żebrowski i Janusz Chabior),

wystawę “Nowosielski. W setną rocznicę urodzin” w Muzeum Narodowym w Krakowie (czynna do 15 października 2023)

oraz portal o designie, kulturze, architekturze i sztuce – designdoc.pl.

Czy warto dążyć do poznania artysty, czy poprzestać na znajomości jego dzieł? Poznacie odpowiedź na to pytanie w pierwszej części audycji. W narzędziowniku kolekcjonera zajmiemy się tematem wystaw retrospektywnych.

W tym odcinku polecamy Wam:

książkę: Ula Ryciak “Światłoczuła. Kadry z życia Zofii Chomętowskiej” (Wydawnictwo Literackie);

wystawę: “Stefan Gierowski. Wybór prac z lat 1957-2013, będących pod opieką Fundacji”, Fundacja Stefana Gierowskiego, Warszawa, czynna do 26 kwietnia 2023;

portal, miesięcznik i podcast: The Art Newspaper.

Planujesz zakup pierwszego obrazu lub rzeźby? Dowiedz się, czego nie robić wybierając najlepsze dzieło sztuki dla siebie. 

W tym odcinku polecamy:

Książkę Krzysztofa Pomiana “Muzeum. Historia światowa. Tom 1. – Od skarbca do muzeum” (Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Fundacja Terytoria Książki),

wystawę w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie “Drugiej takiej wiosny nie będzie. Dzieci i sztuka w XX i XXI wieku” (czynna do 18.06.2023)

i podcast RA Royal Academy of Arts.

W tej audycji dowiesz się, czym jest efekt czystej ekspozycji. W narzędziowniku kolekcjonera weźmiemy pod lupę katalog wystawowy.

W tym odcinku polecamy:

Książkę autorstwa Marii Czarneckiej i Ewy Kiedio “Zostały mi słowa miłości. Maria Hiszpańska-Neumann: życie i twórczość” (Wydawnictwo Więź),

wystawę prac Zuzanny Hertzberg “Bojowniczki. Archiwum afektywne” w warszawskiej Galerii Studio (czynna do 21 maja 2023 r.)

i podcast Narodowej Galerii Sztuki Zachęta „Na Zachętę”, prowadzony przez Gosię Jakubowską.

Czy artyści-amatorzy mogą tworzyć dobrą sztukę? Dalle-e – o sztucznej inteligencji w sztuce.

W tym odcinku polecamy:

Książkę Ai Weiwei “Tysiąc lat radości i trosk. Wspomnienia” (Wydawnictwo Karakter),

dwie wystawy w Muzeum Sztuk Użytkowych w Poznaniu – „Barbie. Nieznane oblicza” oraz “Kenya Hara. Japońskie projektowanie graficzne” (czynne do 30 lipca 2023 r.)

i portal well.pl – dobra strona życia.

Co brać pod uwagę podczas opracowywania swojej strategii inwestowania w sztukę? Jakie znaczenie ma płeć artysty?

W tym odcinku polecamy:

Wystawę “Bruno Schulz. Żelazny kapitał ducha” w Muzeum Literatury w Warszawie,

książkę Agaty Jakubowskiej “Sztuka i emancypacja kobiet w socjalistycznej Polsce. Przypadek Marii Pinińskiej-Bereś” (Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego),

oraz miejsce w sieci: profil na Instagramie @zapomni.one.

Audycję rozpocznie pytanie o kwestię ekologiczności sztuki. W narzędziowniku kolekcjonera dowiecie się, jak bezpiecznie transportować dzieła sztuki w środowiskach o różnej temperaturze i wilgotności. W tym odcinku polecamy Wam przeczytanie książki autorstwa Jakuba Kornhausera “Niebezpieczne krajobrazy. Surrealizm i po surrealizmie” (Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego), odwiedzenie wystawy Anki Ptaszkowskiej „Przypadkiem” w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie oraz posłuchanie podcastów przygotowywanych przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.

Czy zabierać dzieci do galerii sztuki? Audycja rozpoczyna się od rozważań na temat najmłodszych wśród obrazów. W narzędziowniku kolekcjonera dowiecie się, czy tytuły dzieł sztuki w ogóle mają znaczenie. W tym odcinku polecamy książkę Donalda A. Normana “Wzornictwo i emocje. Dlaczego kochamy lub nienawidzimy rzeczy powszednie” (wyd. Arkady), wystawę „KIMONO. Nieprzebrane inspiracje” w Galerii Europa – Daleki Wschód w ramach Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha oraz podcast “Odgłosy sztuki” prowadzony przez Delfinę Jałowik.

Na początku odpowiemy na pytanie: dlaczego właściwie wydajemy pieniądze na sztukę? Narzędziownik kolekcjonera poświęcimy tematowi sprzedaży poaukcyjnej. W tym odcinku polecamy książkę Olivii Laing “Miasto zwane samotnością. O Nowym Jorku i artystach osobnych” (wyd. Czarne), blog (i nie tylko) o sztuce Przemysława Głowackiego Artdone oraz wystawę w warszawskim Muzeum Woli “Kim Lee. Królowa Warszawy”.

Temat główny tego odcinka to marketing w świecie sztuki. W narzędziowniku kolekcjonera zajmiemy się śmiercią artysty i tym, co ona oznacza pod względem inwestycyjnym. Tym razem plecamy Wam lekturę książki Susie Hodge „Dlaczego pięciolatek nie mógł tego zrobić? Przewodnik po sztuce współczesnej”, wystawę Magdaleny Abakanowicz „Bambini” w katowickim Muzeum Śląskim oraz podcast Anny Theis pod patronatem Vogue „Szturm sztuk”.

Na początku odpowiedź na pytanie tytułowe: czy można wliczyć zwrot z inwestycji (ROI) w dział sztuki? W tym odcinku narzędziownik kolekcjonera poświęcimy rozmowie o wirtualnych spacerach po wystawach. Jak zawsze polecamy lekturę, wystawę i miejsce w sieci. Tym razem jest to e-book Joanny Sitnik-Van Hasselt „Jak dbać o dzieła sztuki”, ekspozycja w Muzeum Narodowym w Krakowie „Nowy początek. Modernizm w II RP” oraz podcast CSW Łaźnia w Gdańsku – Artcast.

Tematem głównym tego odcinka jest sztuczna inteligencja, taka jak na przykład Chat GPT – czy zastąpi twórczość ludzką, zarówno literacką jak i artystyczną? W narzędziowniku kolekcjonera Agnieszka Gniotek opowie o Google Grafika, czyli najbardziej kompleksowej wyszukiwarce grafiki w sieci. W tym razem polecamy Wam zapoznanie się z blogiem Małgorzaty Czyńskiej i Wojciecha Tuley’i www.artinbrief.pl, książką „Wilhelm Sasnal. Tytuł niepodany [Taki pejzaż]” pod redakcją Adama Szymczyka (Wydawnictwo Krytyki Politycznej) oraz wystawą prac Adama Myjaka w Galerii Opera (Teatr Wielki Opera Narodowa, Warszawa).

Czy rozmiar (dzieła sztuki) ma znaczenie, kiedy myślimy o kolekcji i inwestycji? Agnieszka Gniotek odpowie na to pytanie, a następnie wytłumaczy, jak należy odczytywać rankingi artystów. W tym odcinku polecamy Wam zapoznanie się z książką Sebastiana Frąckiewicza „Ten łokieć źle się zgina” (wyd. Czarne), profilem, podcastem oraz portalem Rzeczy Piękne, a także z wystawą “Imaginarium natury” w Muzeum Manggha w Krakowie.

Na początku odpowiemy na pytanie: dlaczego wielu artystów starszego pokolenia nie ma zindeksowanych notowań aukcyjnych? W narzędziowniku kolekcjonera kontynuujemy temat wystaw, tym razem porozmawiamy o ekspozycjach zbiorowych. W tym odcinku polecamy Wam książkę Edmunda de Waala „Biały szlak. Podróż przez świat porcelany” (wyd. Czarne), wystawę prac Anish Kapoor w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku oraz ciekawy profil na Instagramie i Facebooku Konrada Ciszkowskiego – @konrad_ciszkowski.

Tematem przewodnim tego odcinka jest kupowanie prac zagranicznych artystów przez polskich kolekcjonerów i inwestorów – czy w ogóle ma to sens? W narzędziowniku kolekcjonera dowiecie się wszystkiego o postaci kuratora i jego roli w przygotowywaniu wystawy – czy warto wybierać ekspozycje do obejrzenia kierując się nazwiskiem kuratora? Tym razem polecamy Wam zapoznanie się z książką Małgorzaty Mirgi-Tas „Przeczarowując świat” (wyd. Zachęta Narodowa Galeria Sztuki), wystawą „Baltic Mini Textile” w Muzeum Miasta Gdyni oraz z portalem magazynszum.pl.

Zaczynamy od odpowiedzi na tytułowe pytanie, czyli dlaczego polska sztuka nie jest ceniona zagranicą? Następnie przejdziemy do naszego stałego segmentu narzędziownika kolekcjonera, w którym tym razem porozmawiamy o wystawach jako szczególnym sposobie poznawania i analizowania twórczości artysty. Agnieszka Gniotek jak zawsze ma do polecenia ciekawą lekturę, wystawę i miejsce w sieci związane ze sztuką. W tym odcinku będzie to książka Agnieszki Sosnowskiej „Sztuka znikania. Teatralność w czasach ponowoczesnych” (Wydawnictwo Księgarnia Akademicka), wystawa prac Teresy Pągowskiej w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie oraz Label Magazine.

Głównym tematem tego odcinka są przemiany na rynku sztuki, które miały miejsce w ostatnich trzech latach, czyli w okresie pandemii i wojny w Ukrainie. W narzędziowniku kolekcjonera zajmiemy się członkostwem w towarzystwach przyjaciół muzeów. Tym razem polecamy Wam: książkę Susie Hodge “Krótka historia sztuki tworzonej przez kobiety”, aktualną wystawę w Zachęcie „Kulisiewicz. Lapidarne piękno” oraz profil na Instagramie @pozaramami prowadzony przez Maję Michalak.

W tym odcinku dowiecie się nie tylko jak dobierać sztukę do wnętrz projektowanych w obecnie modnych stylach, ale również jak zaliczyć zakup dzieła w koszt podatkowy firmy. Dodatkowo polecimy Wam odwiedzenie konta na Instagramie @adres_prywatny (Cezary Wierzbicki, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie), zapoznanie się z książką Agnieszki Chmielewskiej „Wyobrażenia polskości. Sztuki plastyczne II Rzeczpospolitej w perspektywie społecznej historii kultury” (wyd. Uniwersytet Warszawski) oraz zwiedzenie wystawy „Przesilenie. Malarstwo Północy 1880–1910″ w Muzeum Narodowym w Warszawie.

Kiedy lepiej kupować dzieła sztuki na aukcji, a kiedy w galerii? Jak wybrać odpowiedni moment na korzystną sprzedaż posiadanych dzieł sztuki? O tym, a także o książce Susie Hodge „Arcydzieła wzornictwa”, wystawie Nikity Kadan „I ogień, i popiół” w Muzeum Sztuki w Łodzi oraz portalu artsy.net w tym odcinku vloga “O gustach się dyskutuje”.

Rozpoczniemy od tematu inwestowania w sztukę dziś – w co inwestować i jak utwierdzać się w słuszności swoich wyborów? W dzisiejszym „narzędziowniku kolekcjonera” dowiecie się, czym jest droit de suite. W tym tygodniu rekomendujemy Wam książkę Katarzyny Jasiołek „Hanna Lachert” (wyd. Marginesy) oraz odwiedzenie wystawy „Od kuchni. Żydowska kultura kulinarna” w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Dodatkowo, jak zawsze, mamy dla Was ciekawe miejsce w sieci – tym razem jest to portal i archiwum czasopisma „Sztuka”.

Zaczynamy od tematu targów sztuki – Agnieszka Gniotek wytłumaczy, czym są dobre targi sztuki, jakie są różnice między targami sztuki Polsce a prestiżowymi targami w Europie czy USA oraz jak galerie przygotowują się do prezentacji na tych wydarzeniach. W narzędziowniku kolekcjonera, zajmiemy się skuteczną opcją wygrania licytacji dzięki sposobowi „licytacji +jedno przebicie”. Jak zawsze mamy Wam do polecenia książkę, wystawę i miejsce w sieci. Dziś zachęcamy do zapoznania się z pozycją „Surrealizm, realizm i marksizm” autorstwa Doroty Jareckiej (wyd. Instytut Badań Literackich), poznańskim Muzeum Sztuk Użytkowych oraz portalem culture.pl.

Czy sztuka powinna być patriotyczna i powstawać “ku pokrzepieniu serc”? Czym jest sygnatura artysty, jak ją czytać i co mówi nam ona o dziele sztuki? W tym odcinku poznacie nie tylko odpowiedzi na te pytania, ale również dowiecie się o ciekawej wystawie „Triumf koloru. Arcydzieła grafiki francuskiej z przełomu XIX i XX wieku z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie” w Centrum Kultury Zamek w Poznaniu. Lekturą tego tygodnia jest książka Karoliny Zychowicz “Nadia Konstruktorka. Sztuka i komunizm Chodasiewicz-Grabowskiej-Leger” wydawnictwa Universitas, a miejscem w sieci – Dwutygodnik Kulturalny (portal dwutygodnik.com).

Dowiedz się, jak odnaleźć “swoją” sztukę współczesną w oparciu o Twoje ulubione dzieła i style znane z historii sztuki i zbiorów muzealnych. Tematem “narzędziownika kolekcjonera” w tym odcinku są targi sztuki. Przeniesiemy się również do Muzeum Sztuki w Łodzi na wystawę „Erna Rosenstein, Aubrey Williams. Ziemia otworzy usta”. Polecaną w tym tygodniu lekturą jest interesująca pozycja autorstwa Grzegorza Piątka „Gdynia obiecana”. Na koniec porozmawiamy o ciekawym miejscu w sieci związanym ze sztuką – portalu niezlasztuka.net, a zwłaszcza ich dziale #AudioArcydzieło. 

Czym jest młoda sztuka? Czy można mówić o odrębnej stylistyce lub grupie artystów określonych takim mianem? Na czym polega depozyt muzealny? W jaki sposób wspiera on wartość kolekcji? Na te pytania odpowie w tym odcinku Agnieszka Gniotek. Dodatkowo, porozmawiamy o książce Barbary Banaś “Polski New Look. Ceramika użytkowa lat 50. i 60.” (wyd. Marginesy), o wyjątkowej wystawie prac Marii Nicz-Borowiakowej “Awangardzistka” w Muzeum Narodowym w Poznaniu oraz o rozbudowanym internetowym magazynie o sztuce: on*arte.

Zacznijmy od pytania bardzo podstawowego, choć wcale niełatwego: co to znaczy znać się na sztuce? Dowiedz się, czy należy ubezpieczać dzieła sztuki i dlaczego. W tym tygodniu odwiedzimy Triennale Tkaniny w Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, a także porozmawiamy o książce Marzeny Czyńskiej i Edwarda Dwurnika “Moje królestwo” wyd. Czarne. Na koniec, jak zawsze, zapoznamy Was z ciekawym miejscem w sieci, w którym sztuki nie brakuje: dzisiaj będzie to profil instagramowy @dziewczynazobrazem.

Poznaj odpowiedź na pytanie nurtujące wielu miłośników sztuki: czy dobra sztuka i droga sztuka to to samo? Kolejnym tematem tego odcinka są noty biograficzne artystów – jak je czytać i na co zwracać uwagę? Zapraszamy także do wyjątkowej MAD Art Gallery w Poznaniu oraz do zapoznania się z książką autorstwa Bożeny Kostuch “Czarodziej z Łysej Góry. Opowieść o Bolesławie Książku” wyd. Marginesy. Na koniec, jak zawsze, proponujemy odwiedzenie ciekawego miejsca w sieci. W tym tygodniu jest to profil na Instagramie Joanny Żelazińskiej @przed_obrazem oraz jej podcasty oprowadzające po najważniejszych muzeach na świecie.

Przekonaj się, że kolekcjonowanie sztuki nie musi wiązać się z wyborem między dobrą inwestycją, a tym, co nam się podoba i najlepiej dekoruje naszą przestrzeń. Dowiedz się, czym są certyfikaty, co powinno się na nich znajdować i kto je wystawia, ale przede wszystkim dlaczego na rynku sztuki certyfikat jest ważniejszy niż dowód zakupu. Przeniesiemy się do Białegostoku gdzie w Galerii Arsenał trwa warta polecenia wystawa „Świat nie wierzy łzom: Nostalgia i trauma w sztuce Białegostoku i Podlasia”. Omawianą w tym odcinku lekturą będzie książka Kateryny Jakowłenko „Dlaczego w sztuce ukraińskiej są wielkie artystki” wyd. Katarzyna Kozyra Foundation. Na koniec, jak zawsze, polecimy Wam ciekawe miejsce w sieci związane ze sztuką: profil instagramowy @sztukadokawy, prowadzony przez Annę K. Szałas i Olę Długołędzką.

Główny temat spotkania to kolekcjoner sztuki – kim jest i jaka jest jego rola? Zastanowimy się również nad dylematem często spotykanym u osób kupujących malarstwo: oprawiać, czy nie oprawiać? Dodatkowo, odwiedzimy Gdańsk, gdzie w Zbrojowni Sztuki trwa wystawa „Hommage à Profesor Kazimierz Ostrowski. Pamięć obrazów”. W tym odcinku polecamy książkę Beaty Bochińskiej “Zacznij kochać dizajn” wyd. Marginesy oraz blog i profil na Instagramie @sztukomodnie.

W 5 odcinku drugiego sezonu vloga “O gustach się dyskutuje” poruszymy temat kolekcji (nie tylko dzieł sztuki) oraz zastanowimy się nad sensem katalogowania zbiorów. Przeniesiemy się również do Muzeum w Częstochowie na wystawę „Czyn-iąc piękno. Działalność częstochowskiej fabryki wyrobów ceramicznych Czyn”. Prasówka będzie poświęcona magazynom „Szum” i „Vogue”. Na koniec, w naszym stałym segmencie dotyczącym wartych polecenia miejsc w internecie, porozmawiamy o blogu i koncie instagramowym Renne w Muzeum.

Kontynuacja tematu zaufania – tym razem w kontekście ufania samemu sobie wobec sztuki. Agnieszka Gniotek opowiada o budowaniu relacji ze światem artystycznym w oparciu o wiarę w swój gust i własną intuicję. Zastanowimy się również nad kwestią kolekcjonera sztuki oglądającego wystawę. Do czego właściwie służy kolekcjonerowi odwiedzanie muzeów i galerii sztuki?

Polecane materiały: 

• Wystawa: „Z Wrocławia do Nowego Jorku i z powrotem. Hans Poelzig i styl tworzywa”, Muzeum Architektury, Wrocław
• Lektury: Magazyn „Art Monitor” nr 22/2022, red. nacz. Sebastian Kustra; Magazyn „Spotkania z zabytkami” nr 7–8 lipiec/sierpień 2022, red. nacz.Wojciech Przybyszewski; „NN6T” nr 142 lipiec–wrzesień 2022, red. nacz. Bogna Świątkowska, wyd. Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana.
• Podcast: “Gablotki”, Martyna Kliks

W tym odcinku Agnieszka Gniotek opowie o kwestii zaufania na rynku sztuki, o funkcji i znaczeniu reprodukcji przy wyborze dzieła sztuki oraz o książkach Katarzyny Jasiołek dotyczących designu. Od teraz do naszych spotkań dołączy nowy, stały segment, w którym będziemy polecać warte uwagi miejsca w sieci oferujące ciekawe lektury i podcasty o sztuce. Dziś zajmiemy się fascynującym profilem instagramowym @polishgirlsinthemuseum.

Polecane książki: Katarzyna Jasiołek „Asteroid i półkotapczan. O polskim wzornictwie powojennym”, wyd. Marginesy; Katarzyna Jasiołek „Opakowania czyli perfumowanie śledzia. O grafice, reklamie i handlu w PRL-u”, wyd. Marginesy.

W drugim odcinku nowego sezonu vloga “O gustach się dyskutuje” Agnieszka Gniotek tłumaczy, czym jest najlepsze dzieło sztuki w danym segmencie, wyjaśnia znaczenie notowań aukcyjnych oraz opowiada o aktualnej wystawie w Zachęcie “Niepokój przychodzi o zmierzchu”.

Polecana książka: Andrzej Turowski „Biomorfizm w sztuce XX wieku”, wyd. Fundacja terytoria książki

Zapraszamy na drugi sezon vloga O gustach się dyskutuje! Przedstawiamy nową odsłonę cotygodniowych transmisji live prowadzonych przez Agnieszkę Gniotek – właścicielkę Xanadu, marszanda oraz krytyka sztuki.

W pierwszym odcinku nowego sezonu Agnieszka Gniotek mówi o kupowaniu sztuki w obecnej sytuacji ekonomicznej i o charakterze takich inwestycji. Dowiecie się także czym jest estymacja dzieła sztuki oraz dlaczego warto odwiedzać wystawy stałe w muzeach narodowych. Jak zawsze omówiona została również lektura, tym razem dotycząca twórczości i życia Władysława Strzemińskiego.

Polecana książka: Luiza Nader, „Afekt Strzemińskiego. “Teoria widzenia”, rysunki wojenne, Pamięci przyjaciół – Żydów”, wyd. Instytut Badań Literackich PAN

Polecana książka: Georges Didi-Huberman, „Atlas albo radosna wiedza podszyta niepokojem”, wyd. słowo/obraz terytoria

Jednym z najważniejszych zadań badacza jest znalezienie odpowiednich kategorii pozwalających na uporządkowanie interesującego go tematu. Właściwe rozpoznanie, porównanie oraz oznaczenie wybranej kwestii jest istotą poznania danego przedmiotu. Człowiek kategoryzuje, nieustannie poszukując jakiegokolwiek ładu w świecie. Estetyk, myśliciel, filozof i interpretator wizualności Didi-Huberman, zabiera czytelników w podróż pomiędzy najwybitniejszymi katalogami. W swojej erudycyjnej książce “Atlas albo radosna wiedza podszyta niepokojem” autor opowiada o niezwykłych powiązaniach ikonograficznych, znaczeniu ich powiązań dla minionych epok oraz o intensywnym, ludzkim pociągu do tworzenia systematyki. Czym właściwie jest tytułowy Atlas? Zapraszamy do oglądania.

Polecana książka: Anna Kostrzyńska-Miłosz „Polskie meble 1945-1970. Idee i rzeczywistość”, wyd. Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk

Koniec II wojny światowej nie był cezurą zapoczątkowującą drastyczne zmiany w polskim designie. Przedwojenna estetyka wytrwała w Polsce aż do lat 50. XX wieku. Dopiero wtedy projektanci rozpoczęli poszukiwania nowych rozwiązań wprowadzających do tworzonych mebli nie tylko nowoczesność, ale również przystosowanie do nowych warunków mieszkalnych. Książka Anny Kostrzyńskiej-Miłosz opowiada o historiach powojennych mebli, o ich znaczeniu dla ówczesnego społeczeństwa i o projektantach adaptujących nowy design do polskich mieszkań. Jak podsumować skomplikowane początki nowoczesnego polskiego designu? Zapraszamy do oglądania.

Polecana książka: Aleksandra Stępień-Dąbrowska, „Jakby luksusowo”, wyd. Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki

Dziedzinami sztuki bezpośrednio dotyczącymi każdego są architektura i design. Jesteśmy przez nie nieustannie otoczeni, a nie mogąc od nich uciec, można spróbować je zrozumieć. “Jakby luksusowo” to przewodnik po warszawskim budownictwie lat 90. Aleksandra Stępień-Dąbrowska omawia kwintesencję ówczesnej architektury w nowej perspektywie. “Cukierkowość” tych budynków i ich aktualne położenie względem nowej tkanki miasta może wywołać nostalgię, irytację, konsternację. Dlatego warto zastanowić się nad tą architekturą i jej miejscem w dzisiejszej Warszawie. Zapraszamy do oglądania.

Polecana książka: Maria Poprzęcka, „Impas”, wyd. fundacja terytoria książki

Polska historyczka sztuki Maria Poprzęcka w swojej książce “Impas” bada temat relacji pomiędzy artystą a stworzonym przez niego dziełem sztuki. Autorka poddaje analizie sposób powstawania tej więzi i specyfikę jej przerwania, kiedy stworzony obraz czy rzeźba przechodzi z rąk artysty do swojego nowego właściciela. Na przykładzie biografii ikon polskiej sztuki (między innymi Kazimierza Malewicza, Andrzeja Wróblewskiego, czy Jacka Sempolińskiego) Poprzęcka zaprasza czytelnika do dialogu o kreatywnym procesie powstawania dzieła sztuki i o samym dziele jako przedmiocie. W jaki sposób życiorys artysty wpływa na jego relacje ze swoją sztuką? Jaką rolę odgrywają kuratorzy i krytycy w przełomowych momentach artystycznych? Zapraszamy do oglądania.

Polecana książka: Piotr Słodkowski, „Modernizm żydowsko-polski. Henryk Streng / Marek Włodarski a historia sztuki”, wyd. Instytut Badań Literackich PAN, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie i Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie

Każda sztuka jest reprezentacją szerszego kontekstu. Niezależnie od konwencji przedstawienia dzieła sztuki są nacechowane fragmentami pochodzącymi z rzeczywistości otaczającej autora pracy. W przypadku artystów i artystek XX i XXI wieku odczytanie tych sygnałów wydaje się skomplikowane, jednak nie jest niemożliwe. Piotr Słodkowski uczy swoich czytelników zauważać jak najwięcej na przykładzie żydowskiego malarza pochodzącego z Lwowa – Henryka Strenga/Marka Włodarskiego. Autor wpisuje twórczość artysty w ramy wpływu otoczenia i współczesnych realiów, które pozwalają odbiorcy odnaleźć istotny, dla wielu ukryty, kontekst danego dzieła sztuki. Jak patrzeć na obraz, by go zrozumieć? Jakie emocje pomagają nam widzieć więcej? Zapraszamy do oglądania.

Polecana książka: „Grażyna Hase. Zawsze w modzie”, katalog wystawy zorganizowanej w Muzeum Warszawy

W Muzeum Warszawy trwa aktualnie wystawa poświęcona twórczości wyjątkowej polskiej projektantki mody, Grażyny Hase. Swoją karierę rozpoczęła na przełomie lat 50. i 60. XX wieku jako modelka, jednak prędko zgłębiła swoją pasję do ubrań i zaczęła je projektować. Hase tworzyła głównie stroje dla młodych kobiet, sama często uczestniczyła we własnych pokazach. Miała wyraźnie zachodnie spojrzenie na modę i na swoje przedsiębiorstwo. Jej ubrania były doceniane przez klientki, niemal momentalnie znikały z półek. Jak galeria sztuki pomogła w rozwoju marki Grażyny Hase? Zapraszamy do oglądania.

Polecana książka: „Fotka. O zdjęciach i mediach społecznościowych”, Nathan Jurgenson, wyd. Karakter we współpracy z Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie

Masowo publikowane w mediach społecznościowych zdjęcia bywają nieinteresujące. Użytkownicy portali pokazują fotografie ze swojego życia codziennego, zazwyczaj monotonnie powtarzając tematykę swoich postów. Nathan Jurgenson odnalazł proste wytłumaczenie dla tego zjawiska – w rzeczywistości obrazy te stały się językiem. Książka “Fotka. O zdjęciach i mediach społecznościowych” to pozycja umożliwiająca zrozumienie przekazu obrazowego w przestrzeni social mediów. Fotografia wprowadzona w Internet otrzymuje nowy kontekst nadający jej funkcję komunikacyjną. Czy zdjęcie na Instagramie to wciąż obraz, czy już nowy wirtualny język? Zapraszamy do oglądania.

Polecana książka: „Jarosław Modzelewski. Wywiad-rzeka-Wisła”, Piotr Bazylko, Krzysztof Masiewicz

Wystawy w dużych instytucjach kultury planowane są ze znaczącym, kilkuletnim wyprzedzeniem. Jednocześnie nieustannie zachodzą w nich szybkie i nieprzewidywalne zmiany personalne na stanowiskach dyrektorskich, które mają wpływ na ostateczny charakter przygotowywanych ekspozycji. W tym tygodniu dobiegnie końca wystawa retrospektywna malarskiej twórczości Jarosława Modzelewskiego organizowana przez warszawskie Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. Nowy dyrektor instytucji, Piotr Bernatowicz, postanowił szczególnie podkreślić patriotyczny aspekt malarstwa artysty. W 2013 roku dwóch kolekcjonerów sztuki, Piotr Bazylko i Krzysztof Masiewicz, podjęli się przeprowadzenia wywiadu rzeki z wspomnianym artystą. Wydana przez nich książka umożliwia spojrzenie na twórczość Modzelewskiego w kontekście mniej patriotycznym, a bardziej obiektywnym. Zapraszamy do oglądania.

Polecana książka: „Foto Beksiński”, Wiesław Banach, Lech Majewski

Zdzisław Beksiński jest znany przede wszystkim ze swoich skomplikowanych, surrealistycznych obrazów. Jednak obok jego popularnych płócien powstawały wybitne fotografie oraz rzeźby, o których dziś mniej się pamięta. Ze względu na zbliżające się wystawy malarstwa Beksińskiego proponujemy zapoznać się z innym, zapominanym aspektem jego twórczości – z niezwykle przemyślanymi i kreatywnymi przestrzennie zdjęciami jego autorstwa. Zapraszamy do oglądania.

Polecana książka: „Antoni Starczewski – Idea zapisu linearnego”, Katalog wystawy

Od 31 marca w Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi dostępna jest wystawa “Idea zapisu linearnego” poświęcona postaci wybitnego artysty Antoniego Starczewskiego i jego twórczości. Z tego powodu 70. odcinek cyklu “O gustach się dyskutuje” został poświęcony katalogowi tejże ekspozycji. Znajdziemy w nim nie tylko znakomite reprodukcje prac Starczewskiego, ale także mnóstwo interesujących tekstów i fragmentów pamiętnika artysty. Agnieszka Gniotek przybliży nam sylwetkę artysty, charakterystykę jego relacji z innymi twórcami oraz specyfikę artystycznej współpracy z zakładami pracy w PRL. Zapraszamy do oglądania.

Polecana książka: „Labirynt nad morzem”, Zbigniew Herbert

W tym odcinku przenosimy się do słonecznej Grecji opisanej przez Zbigniewa Herberta. “Labirynt nad morzem” to książka pozwalająca zrozumieć kulturę turystyki, zwłaszcza tej zakorzenionej w rejonach śródziemnomorskich. Jak oglądać starożytne zabytki? Czy pozostałości po świecie antycznym mogą nas zachwycić i pobudzić naszą wyobraźnię? Zapraszamy do oglądania.

Polecana książka: „Rozmowy obrazów”, Grażyna Bastek

Przyglądając się dziełu sztuki często staramy się je lepiej zrozumieć, wytłumaczyć sobie sens danego przedstawienia, znaleźć odpowiedź na pytanie: „co właściwie ten obraz chce do mnie powiedzieć?”. W rozwianiu tak nurtujących wątków może pomóc książka „Rozmowy obrazów”, autorstwa wybitnej historyczki sztuki, Grażyny Bastek. Ta szczególna pozycja w przystępny sposób opisuje znane motywy i techniki, które inspirowały i fascynowały artystów przez wieki. Ich poznanie z pewnością pomoże w swobodniejszym odczytywaniu sztuki. Zapraszamy do oglądania.

Polecana książka: „Między sztuką a komuną”, Andrzej Turowicz

Awangardowe dzieła rosyjskich artystów pierwszej połowy minionego wieku zapisały się w światowej historii sztuki jako ówcześnie jedne z najciekawszych i najbardziej wpływowych prac artystycznych. Jednakże zachwyt nad nowymi formami i innowacyjnymi pomysłami potrafi przyćmić pamięć o samych twórcach z Rosji lat. 20. i 30.

Książka „Między sztuką a komuną” oddaje głos tym artystom i artystkom. Pomaga zrozumieć ich zmagania z wytycznymi wprowadzanymi przez władzę, pokazuje ich dialogi z komunizmem, socrealizmem i własnym zmysłem artystycznym.

Sytuacja na Wschodzie może być dla nas impulsem do przypomnienia sobie o tym, co niemal zostało zapomniane. Zapraszamy do oglądania.

Polecana książka: “Podróż do przeszłości: interpretacja najnowszej historii w polskiej sztuce krytycznej”, Izabela Kowalczyk

W ostatniej dekadzie XX wieku silny ruch sztuki krytycznej i zaangażowanej podjął temat interpretowania istotnych kwestii społecznych, takich jak władza, historia, czy cielesność.

Omawiana w tym odcinku książka skupia się na koncepcjach i konsekwencjach ówczesnej sztuki, które nadal mają wpływ na współczesnych kolekcjonerów.

Jak odróżniać prawdziwie zaangażowane dzieła od artystycznych memów? Czy wciąż powstaje dobra sztuka krytyczna? Zapraszamy do oglądania.

Polecana książka: „Słownik terminologiczny sztuk pięknych”, red. Stefan Kozakiewicz, wyd. PWN, 1969

Polecana książka: „Sztuka zagrabiona 2. Madonna znika pod szklanką kawy”, Włodzimierz Kalicki, Monika Kuhnke

Polecana książka: „Nie opuszczam rąk. Rozmowa z Leonem Tarasewiczem”, Małgorzata Czyńska

Polecana książka: „Czym, w gruncie rzeczy, jest dzieło sztuki?”, Joseph Margolis

Polecana książka: „Martwa natura z wędzidłem”, Zbigniew Herbert

Polecana książka: Pornotopia. „Playboy”, architektura i biopolityka w czasach zimnej wojny, Paul B. Preciado

Polecana książka: „Oświecenie, czyli tu i teraz”, pod redakcją Łukasza Rondudy i Tomasza Szerszenia

Polecana książka: „Inne Kioto”, Alex Kerr

Polecana książka: „Odmieńcza rewolucja. Performans na cudzej ziemi”, Joanna Krakowska

Polecana książka: „Zarobisz miliony na rynku sztuki. Wspomnienia”, Janusz Miliszkiewicz

Wspomniana książka: „Kłopoty ze sztuką ludową” Ewa Klekot

Wspomniana książka: „#Kolor” Olka Barczak

Wspomniana książka: „From Poland with Love. Listy do Haralda Szeemanna” Anda Rottenberg Wyd. STENTOR

Wspomniana książka: „Kolekcja, kolekcjoner, kolekcjonowanie” – Maria Anna Potocka, Agnieszka Sachar Wydawnictwo Mocak

Wspomniana książka: „Kierunek zwiedzania” Marcin Wicha, Wydawnictwo Karakter

Wspomniany katalog kolekcji Waldemara Andzelma: „Andzelmiada” Wyd. Księży Pallotynów Prowincji Chrystusa Króla „Apostolicum”

Wspomniana książka: „Polki na Montparanassie” Sylwia Zientek

Wspomniana książka: „Dlaczego Duchamp nie czesał się z przedziałkiem?” Anna Markowska, wyd. Universitas